Narzędzia i urządzenia stosowane w chirurgii skóry

Narzędzia chirurgiczne - w chirurgii skóry stosowane są delikatne narzędzia umożliwiające tzw. postępowanie bezurazowe (atraumatyczne). Prosty zestaw umożliwiający wykonanie większości zabiegów w zakresie skóry i tkanki podskórnej składa się z: uchwytu skalpela rr 3, skalpela Nr 15, pincety chirurgicznej z ząbkami o długości około 1 mm. (np. typu Adsona), imadła długości około 12-14 cm (np. typu Hegara) lub zastępczo prostych kleszczyków naczyniowych długości 13 cm. (np. typu Halsteda), nożyczek prostych do obcinania szwów długości ok. 13,5 cm. (np. typu standard), drobnych haczyków skórnych 1 lub 2 zębnych o ostrych końcach, tzw. delikatnych nożyczek „ocznych” prostych, o długości 11,5 cm, nożyczek preparacyjnych prostych o długości 14,5 cm (np. typu Metzenbauma).

W zakresie dermatologii estetycznej klasycznymi narzędziami chirurgicznymi wykonuje się np. zabiegi wycinania szpecących zmian skórnych, czy korekcję blizn poprzez ich wycięcie z zastosowaniem prostego zeszycia, plastyki „Z”, plastyki „W”, czy plastyki „M”. Szczególnie istotne we wskazaniach kosmetycznych jest precyzyjne, delikatne wykonywanie zabiegów, co pozwala na uzyskanie jak najmniejszych blizn. Przed wykonywaniem podobnych zabiegów należy zapoznać się dokładnie z zasadami postępowania bezurazowego (atraumatycznego) i starać się je zastosować.

Istotne znaczenie w uzyskaniu dobrych wyników estetycznych ma też stosowanie odpowiednich, precyzyjnych materiałów szewnych. Współcześnie medycyna dysponuje dużym wyborem tych materiałów o bardzo korzystnych właściwościach. Należy starać się stosować, te najkorzystniejsze w obrębie danej rany. Istotną rolę w uzyskaniu estetycznego efektu spełniają też szwy chirurgiczne. Opisano szereg szwów służących do zamykania ran o różnym charakterze. Szczególnie korzystną rolę w dermatochirurgii przypisuje się szwom zagłębionym poniżej powierzchni skóry, co pozwala na uniknięcie „drabinkowych” śladów po szwach. Szwy te wykonuje się nowoczesnymi materiałami wchłanialnymi jednowłóknowymi, o niskiej odczynowości i okresie wytrzymałości zapewniającym właściwą stabilizację rany. Ich stosowanie może zapewnić najlepsze warunki gojenia i zapobiec w przyszłości poszerzeniu blizny.

Do dodatkowych narzędzi dermatochirurgicznych można zaliczyć sztance - pozwalające na wycięcie okrągłych fragmentów skóry o średnicy kilku milimetrów, czy łyżki, umożliwiające powierzchowne usunięcie tkanek o mniejszej spoistości. Bardzo przydatne jest też urządzenie przeznaczone do śródskórnego podawania leków, na zasadzie „wstrzeliwania" pod dużym ciśnieniem, przełamującym opór powierzchownych warstw skóry (dermo-jet®). Dzięki jego zastosowaniu unika się kłucia pacjenta i wstrzykiwania leku, które czasami może być bardzo trudne ( np. w zbitych keloidach), oraz związane z ryzykiem zakażenia. Jednocześnie - zastosowanie tego narzędzia pozwala na bardziej równomierne zdeponowanie leku na większym obszarze skóry.

Urządzenia do zamrażania tkanek - kriochirurgii - do wytworzenia niskiej temperatury przyczynia się zjawisko parowania – rozprężania sprężonych do postaci cieczy gazów. Urządzenia te posiadają końcówki natryskowe, pozwalające na bezkontaktowe zamrożenie tkanek, lub końcówki kontaktowe o różnym kształcie i wielkości. Najpowszechniej wykorzystywane są urządzenia wykorzystujące parowanie azotu, obniżające temperaturę do – 196 o C. Można wybrać spośród wielu modeli tych urządzeń. Najprostsze z nich napełniane około 500 ml płynu mają wielkość około 20-25 cm, dzięki czemu można je łatwo przenosić. Dostępne są też duże urządzenia stacjonarne napełniane kilkudziesiącioma litrami gazu, dysponujące możliwością dokładnej regulacji parametrów mrożenia i bardzo wygodne w użyciu. Kriochirurgia z zastosowaniem azotu umożliwia wymrażanie zarówno drobnych zmian ogniskowych, jak i większych powierzchni skóry, między innymi ze wskazań kosmetycznych (kriopeeling).

Urządzenia do mechanicznego ścierania skóry - dermabrazji - zalicza się do nich przede wszystkim wysokoobrotowy aparat do ścierania skóry (dermabrazji), którego końcówki robocze posiadają chropowatą powierzchnię pokrytą drobinami diamentu lub korundu. Drugi - głębiej ścierający - typ końcówek posiada formę drucianych szczoteczek. (Końcówki robocze różnią się strukturą ziarna (grubsze lub drobniejsze), kształtem (walcowatym, kopulastym, lub owalnym) i wielkością.

Dostępne są też urządzenia umożliwiające bezkontaktowe ścieranie skóry (tzw mikrodermabrazja lub skinabrazja) wyrzucające na powierzchnię skóry pod dużym ciśnieniem rozdrobnione chropowate kryształy korundu. Urządzenia te delikatnie usuwają powierzchowne warstwy naskórka, umożliwiając działanie porównywalne z płytkimi peelingami chemicznymi.